Pierwsze takie obchody w Ostrowie

fot. Biuro Prasowei Relacji Społecznych

Po raz pierwszy w Ostrowie Wielkopolskim w dniu 1 marca br. odbyły się obchody Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”. Kwiaty złożone zostały m.in. pod tablicą na budynku, w którym mieściło się więzienie Urzędu Bezpieczeństwa. W imieniu władz samorządowych miasta wiązanki złożyli: Prezydent Jarosław Urbaniak, Zastępca Przewodniczącego Rady Miejskiej Lech Górki i Zastępca Prezydenta Miasta Marlena Maląg.

Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”, jako święto państwowe, wprowadzono w 2011 roku dzięki inicjatywie legislacyjnej Prezydenta Lecha Kaczyńskiego, którą podtrzymał Prezydent Bronisław Komorowski. Dzień 1 marca ma upamiętnić egzekucję wykonaną 1 marca 1951 roku w więzieniu mokotowskim w Warszawie na siedmiu członkach IV Zarządu Głównego Zrzeszenia, Wolność i Niezawisłość” z płk. Łukaszem Cieplińskim na czele.

W ramach obchodów kwiaty złożono pod tablicą upamiętniającą dawne więzienie Urzędu Spraw Wewnętrznych (na budynku dawnej komendy Policji przy zbiegu ul. Kolejowej i Sienkiewicza). Inicjatorami zawieszenia tablicy w 1993 roku byli kombatanci ze Związku Byłych Więźniów Politycznych Okresu Stalinowskiego. Do dziś żyje ich w Ostrowie Wielkopolskim jedynie dziewięcioro, a Przewodniczącym tutejszego Oddziału jest Władysław Koryciak. Podczas sobotnich obchodów pojawili się oni ze swoim sztandarem. Znicze i wiązanki kwiatów spoczęły także pod tablicą na budynku, w którym powołano Wielkopolską Samodzielną Grupę Operacyjną „Warta”, przy ul. Sienkiewicza.

- Jednym z takich „żołnierzy wyklętych” jest zmarły w 2013 roku, Honorowy Obywatel Miasta Ostrowa Wielkopolskiego Pan Marian Sobczak. W1940 roku współdziałał przy powstaniu pierwszego w Południowej Wielkopolsce Inspektoratu Rejonowego Związku Walki Zbrojnej z siedzibą w Ostrowie Wielkopolskim. Był także członkiem WSGO WARTA, a nawet przez pewien czas komendantem Rejonu Ostrów (jednego z siedmiu w Wielkopolsce). Miał on m.in. za zadanie rozformowanie WSGO WARTA, gdyż nie było szans na sukces polityczny. Nie zdążył tego zrobić, bo w takcie rozformowywania został aresztowany. Na skutek dekonspiracji ośrodka poznańskiego Marian Sobczak został aresztowany w grudniu 1945 roku i skazany z dekretu „ O ochronie Państwa” na 10 lat pozbawienia wolności. Więziony i torturowany m.in. w więzieniu w Rawiczu. Rada Miejska Ostrowa Wielkopolskiego doceniła zasługi dla wolności ojczyzny i w roku 1999 nadała mu tytuł Honorowego Obywatela  - podkreśla Prezydent Ostrowa Wielkopolskiego Jarosław Urbaniak.

- Do aresztu w Ostrowie przywożono tych, którzy później trafiali przed sąd a stamtąd do więzień Rawicza, Wronek lub do pracy w kamieniołomach. Po rozbiciu podziemia zbrojnego zaczęły tworzyć się, na przełomie lat 40/50 – tych XX w., czasie apogeum zimnej wojny między komunistycznym Wschodem a demokratycznym Zachodem, antykomunistyczne organizacje młodzieżowe. Część ostrowskiej młodzieży szczególnie z Gimnazjum Męskiego (dzisiejsze I LO) zaangażowała się w tym kierunku. Największą z tych organizacji była Polska Podziemna Organizacja Wojskowa, zwana też Wywiadem Krajowym, a ponadto działały tutaj takie organizacje jak „Orzeł Biały”, czy „Stefan Batory”. Wszystkie one zostały jednak zdekonspirowane przez Urząd Bezpieczeństwa, a ich członkowie podzielili los swoich starszych kolegów z podziemia zbrojnego trafiając do stalinowskich więzień - powiedział wicestarosta Tomasz Ławniczak.

Uroczystości Dnia Żołnierza Wyklętego samorząd miejski obchodził wspólnie z samorządem powiatowym.